MADRID-CHAMARTÍN CLARA CAMPOAMOR
Ecosistema Aberto
A estación de Madrid-Chamartín Clara Campoamor culminará a súa transformación nun referente da mobilidade sostible, multimodal, conectada e integrada co proxecto Chamartín Ecosistema Aberto do equipo integrado por UNStudio, b720 Arquitectura e Esteyco, gañador do concurso internacional máis ambicioso en décadas celebrado en España, ao que concorreron as principais firmas de enxeñaría e arquitectura do mundo.
A proposta presentada define tres elementos arquitectónicos que traballan en conxunto para crear as condicións óptimas no desenvolvemento da estación e a súa contorna:
- As terrazas do parque, que xorden como extensión natural do futuro Parque Central
- A recuperación das bóvedas do sector sur
- As torres - incluíndo tres edificios de altura de 110, 160 e 220 m e a nova sede de Adif-, que acollerán o desenvolvemento da contorna e o centro de negocios.
Madrid-Chamartín Clara Campoamor avanza para ser un nodo estratéxico do proceso de liberalización do transporte ferroviario de viaxeiros e un referente mundial da mobilidade sostible, multimodal, intelixente e integrada ao converterse nun ecosistema intelixente baseado en cinco alicerces de sostibilidade, centrados no uso de materiais naturais e reciclados; a circularidade para conseguir un ciclo pechado da pegada de carbono; o consumo e a xestión responsable da auga, mediante solucións intelixentes e a recuperación da auga de choiva; e a xeración e aproveitamento de enerxía mediante captadores solares fotovoltaicos sobre a maior parte da superficie cuberta. Ademais, a proposta incorpora medidas para garantir unha accesibilidade universal ampliada, que facilite a inclusividade e a integración de todos os colectivos sociais.
A estación de Madrid-Chamartín Clara Campoamor culminará a súa transformación nun referente da mobilidade sostible, multimodal, conectada e integrada co proxecto Chamartín Ecosistema Aberto do equipo integrado por UNStudio, b720 Arquitectura e Esteyco, gañador do concurso internacional máis ambicioso en décadas celebrado en España, ao que concorreron as principais firmas de enxeñaría e arquitectura do mundo.
Funcionalidade, flexibilidade e óptima dinámica de fluxos
A proposta presenta unha marcada funcionalidade ferroviaria, a través de dúas terminais polivalentes, que poderán ser utilizadas con flexibilidade: para saídas ou chegadas de viaxeiros, para o uso dos distintos operadores ferroviarios e destinos, e en función da evolución do complexo ferroviario. Pola súa banda, a terminal norte -preto de 35.500 m2 de nova construción- inclúe un truncamiento que axilizará o acceso directo ás plataformas de Cercanías e aos percorridos dos viaxeiros que efectúen a saída ou chegada en trens de longa distancia, procedentes ou con destino Cercanías.
A independencia das pezas propostas permite un plan de obra faseado e executable de forma flexible, que se poderá compasar ás necesidades da estación e os servizos ferroviarios, minimizando as afeccións ás circulacións e a contorna durante as obras.
A independencia das pezas propostas permite un plan de obra faseado e executable de forma flexible, que se poderá compasar ás necesidades da estación e os servizos ferroviarios, minimizando as afeccións ás circulacións e a contorna durante as obras.
Ecosistema intelixente
Madrid-Chamartín Clara Campoamor converterase nun ecosistema intelixente baseado en cinco alicerces de sostibilidade, centrados no uso de materiais naturais e reciclados; a circularidade para conseguir un ciclo pechado da pegada de carbono; o consumo e a xestión responsable da auga, mediante solucións intelixentes e a recuperación da auga de choiva; e a xeración e aproveitamento de enerxía mediante captadores solares fotovoltaicos sobre a maior parte da superficie cuberta. Ademais, a proposta incorpora medidas para garantir unha accesibilidade universal ampliada, que facilite a inclusividade e a integración de todos os colectivos sociais.
O proxecto, así mesmo, facilita os intercambios con metro e taxi -ademais dos accesos peonís- e o futuro intercambiador de autobuses que se desenvolverá en Agustín de Foxá. Ademais, incorpora espazos para medios de transporte sostibles (compartidos e privados) para potenciar a mobilidade activa. Nesta aposta, en liña co proxecto Ecomilla de Adif, incluiranse áreas de paquetería de última milla para a repartición mediante vehículos de cero emisións e puntos de recarga para vehículos eléctricos. Así mesmo, todos os desenvolvementos estarán aliñados co Plan de Transformación Dixital e o Plan e-futura que Adif desprega para converter as súas estacións en espazos conectados co cidadán e a contorna.
A solución comercial baséase nun modelo All in Hall, óptima para unha estación de grande volume, con coexistencia de servizos de Cercanías e longa distancia. A configuración dos bloques comerciais da terminal norte, como unha praza pública, vese reforzada cun corredor e elementos de conexión co parque e a cidade, intensificando a funcionalidade ferroviaria da terminal sur.
A distribución do terciario -180.000 m2 en total- en tres torres permite unha xestión patrimonial independente do resto do complexo. As oficinas concíbense como espazos flexibles e iluminación natural.
A solución comercial baséase nun modelo All in Hall, óptima para unha estación de grande volume, con coexistencia de servizos de Cercanías e longa distancia. A configuración dos bloques comerciais da terminal norte, como unha praza pública, vese reforzada cun corredor e elementos de conexión co parque e a cidade, intensificando a funcionalidade ferroviaria da terminal sur.
A distribución do terciario -180.000 m2 en total- en tres torres permite unha xestión patrimonial independente do resto do complexo. As oficinas concíbense como espazos flexibles e iluminación natural.
Unha nova realidade
Aberta á cidade
- A proposta aposta por un desenvolvemento armónico da estación e a cidade, con balcóns urbanos, terrazas, que xorden como extensión natural do futuro Parque Central, a recuperación das bóvedas do sector sur e as torres, que acollerán o centro de negocio.
Terminais polivalentes
- Define dúas terminais polivalentes e a estación como un gran patio de mazá, que xera percorridos interiores ao redor do ferrocarril, promove a conectividade e potencia o fluxo peonil.
Intermodal e accesible
- Reforza a intermodalidade, a xeración de espazos públicos, o uso eficiente de recursos e unha accesibilidade universal ampliada, aberta a todos os colectivos
Nova fase: #ChamartínMásCerca
Chamartín Ecosistema Aberto complementa e sucederá ás actuacións que se abordan xa para duplicar a capacidade da alta velocidade e o vestíbulo de viaxeiros da estación, facilitar a conexión con outros transportes urbanos e maximizar as vías e plataformas destinadas a Cercanías e á rede de media e longa distancia.
A transformación da estación xa en marcha proxecta máis vías destinadas á alta velocidade, que pasarán de 6 a 12 cando remate a construción de catro novas vías pasantes e a conversión a ancho estándar doutras dúas. A superficie do vestíbulo tamén se duplica, ampliándoo cara ao norte, leste e sur.
O proxecto recupera ademais o antigo vestíbulo de Cercanías baixo vías da cabeceira norte e, con el, os núcleos de comunicación vertical entre as plataformas e o vestíbulo, ademais da conexión con Metro.
Todas as actuacións representan un investimento de 326 millóns de euros e no seu desenvolvemento están involucrados máis de 1.000 profesionais.
Desde o 4 de febreiro, e até finais de decembro de 2023, abordarase a ampliación do vestíbulo principal cara ao norte, a montaxe de aparellos de vía e sinalización entre as vías 1 e 6 e o acondicionamento das plataformas 1,2 e 3, así como o reforzo de estruturas no ámbito da praza urbana.
A transformación da estación xa en marcha proxecta máis vías destinadas á alta velocidade, que pasarán de 6 a 12 cando remate a construción de catro novas vías pasantes e a conversión a ancho estándar doutras dúas. A superficie do vestíbulo tamén se duplica, ampliándoo cara ao norte, leste e sur.
O proxecto recupera ademais o antigo vestíbulo de Cercanías baixo vías da cabeceira norte e, con el, os núcleos de comunicación vertical entre as plataformas e o vestíbulo, ademais da conexión con Metro.
Todas as actuacións representan un investimento de 326 millóns de euros e no seu desenvolvemento están involucrados máis de 1.000 profesionais.
Desde o 4 de febreiro, e até finais de decembro de 2023, abordarase a ampliación do vestíbulo principal cara ao norte, a montaxe de aparellos de vía e sinalización entre as vías 1 e 6 e o acondicionamento das plataformas 1,2 e 3, así como o reforzo de estruturas no ámbito da praza urbana.
As actuacións dotarán á estación de máis espazo para os viaxeiros de Cercanías, máis fluidez ferroviaria e máis conexións de Cercanías con alta velocidade e Metro. A terminal ofrecerá máis capacidade para trens e un tráfico máis fluído, e poderá xestionar a resolución de incidencias con máis eficiencia. Unha vez finalizada esta fase, Chamartín podería xestionar entre un 25% e un 30% máis de viaxeiros diarios de Cercanías, até 900 trens diarios.
As actuacións, de grande volume, van requirir do uso de maquinaria de grandes dimensións. Trátase de obras singulares, con cimentacións moi próximas á vía e a construción de vigas de grandes dimensións sobre plataformas e vía. A planificación atendeu tamén a dous aspectos: a minimización de riscos de seguridade para os viaxeiros, os traballadores e as circulacións e a optimización dos tempos, asociada ao financiamento dos fondos europeos MRR.
As actuacións, de grande volume, van requirir do uso de maquinaria de grandes dimensións. Trátase de obras singulares, con cimentacións moi próximas á vía e a construción de vigas de grandes dimensións sobre plataformas e vía. A planificación atendeu tamén a dous aspectos: a minimización de riscos de seguridade para os viaxeiros, os traballadores e as circulacións e a optimización dos tempos, asociada ao financiamento dos fondos europeos MRR.
A execución desta fase require a interrupción do servizo ferroviario entre Chamartín e Nuevos Ministerios no túnel de Sol (nas liñas C3, C3a, C4, C4a e C4b) desde o 4 de febreiro a decembro. Todas elas terán alternativas a través doutras liñas de Cercanías. A planificación tratou de minimizar a afectación, mantendo operativos o túnel de Recoletos entre Chamartín e Atocha, así como o de Sol e Recoletos no tramo con máis tráfico de Cercanías: Nuevos Ministerios – Atocha.
Para garantir a mobilidade dos cidadáns, Renfe reforzou os servizos con máis trens (+15%) e máis prazas sentadas (+6%). Así mesmo, incorporou a máis persoal e contará con 700 profesionais para informar, orientar e guiar aos viaxeiros nas estacións.
Consulta o plan alternativo de transportes na seguinte ligazón:
Para garantir a mobilidade dos cidadáns, Renfe reforzou os servizos con máis trens (+15%) e máis prazas sentadas (+6%). Así mesmo, incorporou a máis persoal e contará con 700 profesionais para informar, orientar e guiar aos viaxeiros nas estacións.
Consulta o plan alternativo de transportes na seguinte ligazón:
Chamartín avanza
Estes traballos desenvólvense en paralelo ao resto de actuacións que transforman Madrid-Chamartín Clara Campoamor nun nodo estratéxico dunha mobilidade multimodal e integrada, que responde ao incremento de tráfico asociado ao proceso de liberalización do transporte de viaxeiros.
Cun investimento de 326 millóns de euros, estas actuacións en execución van dirixidas a duplicar a capacidade para a alta velocidade e a dobrar a superficie do vestíbulo cara ao norte, leste e sur. Así mesmo, abórdase a remodelación de 13 vías e plataformas destinadas a Cercanías e recupérase o antigo vestíbulo de Cercanías baixo vías da cabeceira norte -vestíbulo Central- e, con el, os núcleos de comunicación vertical entre as plataformas e o vestíbulo interior, ademais da conexión directa coa alta velocidade e Metro de Madrid.
Cun investimento de 326 millóns de euros, estas actuacións en execución van dirixidas a duplicar a capacidade para a alta velocidade e a dobrar a superficie do vestíbulo cara ao norte, leste e sur. Así mesmo, abórdase a remodelación de 13 vías e plataformas destinadas a Cercanías e recupérase o antigo vestíbulo de Cercanías baixo vías da cabeceira norte -vestíbulo Central- e, con el, os núcleos de comunicación vertical entre as plataformas e o vestíbulo interior, ademais da conexión directa coa alta velocidade e Metro de Madrid.
Duplicación da capacidade para a alta velocidade
Madrid-Chamartín Clara Campoamor duplicará a capacidade para a alta velocidade, que pasará das 6 vías actuais a un total de 12, máis unha vía de estacionamento. Na actualidade constrúense 4 novas vías pasantes de ancho estándar -a 22, 23, 24 e 25- e convértense a estándar a 14 e a 15.
O complexo ferroviario pasará así a contar cun total de 25 vías: doce delas destinadas á alta velocidade en ancho estándar e trece a Cercanías e media e longa distancia en ancho ibérico.
O complexo ferroviario pasará así a contar cun total de 25 vías: doce delas destinadas á alta velocidade en ancho estándar e trece a Cercanías e media e longa distancia en ancho ibérico.
A ampliación permitirá seguir dando resposta á progresiva chegada dos servizos de alta velocidade procedentes da Comunidade Valenciana e Murcia, así como ao crecemento do resto das liñas da rede de alta velocidade desde o norte da península.
Duplicación do espazo para os viaxeiros
A estación aborda a ampliación do seu vestíbulo cara ao norte, leste e sur -coa que duplicará a súa superficie até os 18.000 m2- e a reordenación e accesibilidade do fluxo de viaxeiros, ademais da optimización dos percorridos peonís.
O edificio de viaxeiros acollerá tres ámbitos: unha zona de embarque para alta velocidade con dobre altura; unha para Cercanías; e un vestíbulo común en forma de grande corredor lonxitudinal, que se configura como o corazón da estación e principal vía de movemento de viaxeiros e cidadáns.
O edificio de viaxeiros acollerá tres ámbitos: unha zona de embarque para alta velocidade con dobre altura; unha para Cercanías; e un vestíbulo común en forma de grande corredor lonxitudinal, que se configura como o corazón da estación e principal vía de movemento de viaxeiros e cidadáns.
Recuperación do antigo vestíbulo de Cercanías
O proxecto nesta fase inclúe tamén unha destacada actuación: a reforma do antigo vestíbulo de Cercanías baixo vías da cabeceira norte -clausurado nos anos oitenta-, que se transforma agora nun grande espazo de 2.376 m2 e recupera os núcleos de comunicación vertical entre as plataformas -entre as vías 1 e 11- e o vestíbulo inferior para os viaxeiros e tránsitos de alta velocidade, que percorrerá transversalmente a praia de vías e permitirá a conexión directa coas redes de Cercanías e Metro.
Así facilítase a conexión con outros modos de transporte público e mellórase a multimodalidade e a accesibilidade na estación.
Así facilítase a conexión con outros modos de transporte público e mellórase a multimodalidade e a accesibilidade na estación.
Remodelación de 13 vías e plataformas de ancho ibérico
Seis destas vías pasantes terán continuidade no túnel de Sol (vías 1 a 5) e sete no de Recoletos (vías 6 a 13). Ademais, desenvólvese unha actualización do encravamento que goberna a estación e a instalación de aparellos de vía e sinalización para incrementar a velocidade de circulación e, así, atender ao incremento da demanda, aumentar a flexibilidade da rede ferroviaria e mellorar a resposta das instalacións ante incidencias.
Reordenación dos viais urbanos no exterior
As obras tamén teñen o seu impacto positivo no exterior, resolvendo a bolsa de taxis -que se protexerá por unha marquesiña-, creando un edificio para a consigna e independizando o tráfico urbano do tráfico interno da estación, liberando así espazo e reordenando os viais.
Ademais, refórzase a multimodalidade coa incorporación de espazos destinados a novos modos de transporte sostible, entre eles aparcadoiros seguros para bicicletas, co fin de promover a integración de modelos de transporte limpos e impulsar desprazamentos de primeira e última milla.
Ademais, refórzase a multimodalidade coa incorporación de espazos destinados a novos modos de transporte sostible, entre eles aparcadoiros seguros para bicicletas, co fin de promover a integración de modelos de transporte limpos e impulsar desprazamentos de primeira e última milla.
Marzo 2023 Proyectos en Madrid Chamartín
- Marzo 2023. Terminal Nortte bajo la pérgola. Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana.
- Marzo 2023. Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana.
- Marzo 2023. Vista aérea de la zona. Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana.
- Marzo 2023. Infografía del interior de la terminal Sur. Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana.
- Marzo 2023. Infografía de accesos desde el entorno de la estación. Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana.
- Marzo 2023. Vista de andenes con las nuevas marquesinas. Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana.
- Infografía del Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" propuesta presentada por Esteyco, UNStudio y b720 Arquitectura para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana
- Infografía del Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" propuesta presentada por Esteyco, UNStudio y b720 Arquitectura para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana
- Infografía del Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" propuesta presentada por Esteyco, UNStudio y b720 Arquitectura para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana
- Infografía del Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" propuesta presentada por Esteyco, UNStudio y b720 Arquitectura para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana
- Infografía del Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" propuesta presentada por Esteyco, UNStudio y b720 Arquitectura para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana
- Infografía del Proyecto "Chamartín Ecosistema Abierto" propuesta presentada por Esteyco, UNStudio y b720 Arquitectura para la remodelación integral de Madrid-Chamartín Clara Campoamor y su integración urbana
- El jurado reunido tras el acto de apertura de plicas y preselección del proyecto ganador.
- 18 de noviembre de 2022. Remodelación de la estación de Madrid - Chamartín Clara Campoamor. Infografía del vestíbulo de embarque para Alta Velocidad.
- 18 de noviembre de 2022. Remodelación de la estación de Madrid - Chamartín Clara Campoamor. Infografía del vestíbulo y pasillo común.
- 18 de noviembre de 2022. Remodelación de la estación de Madrid - Chamartín Clara Campoamor. Infografía de la nueva pasarela de acceso a andenes de Cercanías.
- 18 de noviembre de 2022. Remodelación de la estación de Madrid - Chamartín Clara Campoamor. Vestíbulo inferior recuperado para el proyecto y que dejó de prestar servicio en los años ochenta. Avances en su remodelación y acondicionamiento.
- Los tráficos de los tres operadores ferroviarios: Renfe/Avlo, Ouigo e Iryo se concentrarán progresivamente en la estación de Chamartín convertida en cabecera de los servicios de alta velocidad Madrid-Alicante/Murcia.
- En el acto de inauguración previo a la puesta en servicio estuvieron presentes, además de la presidenta de Adif, María Luisa Domínguez, la ministra Raquel Sánchez (MITMA) que presidió el acto, la secretaria de estado Isabel Pardo de Vera y representantes de las tres empresas operadoras.
- Finalizada la presentación, visitan los trenes de las tres operadoras, estacionados en Madrid Chamartín - Clara Campoamor, con motivo de este acto.
- Proyecto Madrid - Chamartín Clara Campoamor. Vista exterior de la estructura y playa de vías, sentido norte, de la actual estación
- Proyecto Madrid - Chamartín Clara Campoamor. Paneles decorativos e informativos que limitan la zona de obra.
- Proyecto Madrid - Chamartín Clara Campoamor. Paneles decorativos e informativos que limitan la zona de obra.
- Túnel ancho estandar Chamartín-P. de Atocha. Boca Norte, Chamartín. (Foto A. G. Calzado)
- Túnel ancho estandar Chamartín-P. de Atocha. Salida de emergencia. (Foto A. G. Calzado)
- Túnel ancho estandar Chamartín-P. de Atocha. (Foto A. G. Calzado)
- Túnel ancho estandar Chamartín-P. de Atocha. (Foto A. G. Calzado)
- Duplicación via Atocha-Torrejón de Velasco
- Duplicación via Atocha-Torrejón de Velasco
- Duplicación via Atocha-Torrejón de Velasco
Permitirá ampliar en 450 el número de plazas del aparcamiento P3
Adif AV destinará más de 23 M€ a un aparcamiento desmontable y reutilizable en Puerta de Atocha
- Con esta actuación se pretende compensar la pérdida de plazas que se producirá durante las obras de ampliación de la estación en los aparcamientos P1 y P4
- Además, se busca optimizar la superficie de ocupación, el número y la distribución de plazas de aparcamiento, así como la ubicación de los accesos rodados y peatonales
Adif AV destinará 23.494.075,07 euros a la ejecución de un aparcamiento provisional, desmontable y reutilizable en la estación de Madrid Puerta de Atocha, con el objetivo de ampliar temporalmente la capacidad del aparcamiento P3, que pasará de 931 a 1.357 plazas, para compensar la reducción de plazas previstas en el resto de aparcamientos durante las obras de ampliación de la estación.
Además, se busca optimizar la superficie de ocupación, el número y la distribución de plazas de aparcamiento, la ubicación de los accesos rodados y peatonales, minimizando la afección al funcionamiento del aparcamiento actual.
La solución constructiva se basa en elementos prefabricados metálicos configurados íntegramente en taller, montados en obra sin necesidad de soldaduras, fácilmente desmontables y con la posibilidad de reutilizar la totalidad de los elementos que componen el sistema.
El contrato, que cuenta con un plazo de ejecución de 30 meses, ha sido adjudicado a Torrescamara y CIA de Obras.
Nuevo recinto
En el actual aparcamiento P3 se va a ejecutar un único recinto con dos edificios en altura, uno en el recinto del P3A, con 4 niveles, y otro en el del P3B, con 3 niveles. Una pasarela peatonal conectará ambos recintos.
El conjunto del aparcamiento contará con 4 accesos principales de entrada y salida. Dos con conexión desde la gran rampa de acceso rodado y dos conectados a la calle Antonio Nebrija. Además, se dispondrán 4 núcleos de comunicación, todos ellos con escalera fijas y dos de ellos con un módulo de 2 ascensores cada uno.
El aparcamiento contará con control de accesos, sistema de guiado de plazas y de información al viajero, instalaciones para recarga de vehículos eléctricos y sistema de producción de energía renovable con una instalación fotovoltaica de autoconsumo. Además, dispondrá de nuevas instalaciones de saneamiento, electricidad, iluminación, telecomunicaciones, seguridad y protección contra incendios.
Los principales beneficios derivados de la ejecución de este proyecto son:
- La subsanación anticipada del déficit de plazas de aparcamiento vinculadas a la operativa del Complejo Ferroviario de Atocha.
- La incorporación de diferentes actuaciones sostenibles, beneficiosas para la funcionalidad del proyecto en su conjunto (cubierta fotovoltaica, reciclado del firme, recarga eléctrica de vehículos, vegetación, etc.).
- Una nueva imagen arquitectónica.
Esta actuación contribuye al cumplimiento de varios de los Objetivos de Desarrollo Sostenible (ODS) como son el número 9, que tiene entre sus metas desarrollar infraestructuras fiables, sostenibles y de calidad, y el número 11, que persigue proporcionar acceso a sistemas de transporte seguros, asequibles, accesibles y sostenibles.
Fondos europeos
Este contrato va a ser financiado por la Unión Europea – NextGenerationEU.
Documentos relacionados
